| |
Khi nhà thơ Nga Maldelstam trở lại Petersburg của những ngọn đèn đường vàng ệch như “lòng đỏ trứng,” ông không còn tìm thấy những người quen và khung cảnh cũ. Thức trắng đêm bên khung cửa sổ, với quyển sổ điện thoại vô ích trên tay, ông chờ đợi. Nhưng những người thân yêu của ông không bao giờ trở lại thành phố thảm đạm đó nữa.
Hoàng Anh Tuấn là một người may mắn hơn. Những kỷ niệm của ông tươi sáng và hạnh phúc, tựa khối ngọc, lấp lánh mãi trong giấc mơ muôn mầu huyền ảo của riêng mình. Những ấn tượng của ông về Hà Nội, vào lúc vừa bắt đầu đời sống, đã kết tinh thành một mô thức vĩnh viễn, vượt trên không gian và thời gian; gần gũi và sống động như hơi thở và máu huyết.
Đẩy cánh cửa sổ ở San José, lập tức nhà thơ của chúng ta đã ở ngay giữa lòng Hà Nội lãng đãng thu vàng. Chỉ cần khẽ đưa tay ra là ông có thể chạm vào “tà áo vân nền nã” của Hà thành thanh lịch. Chỉ nghiêng đầu lắng tai một chút, nhà thơ có thể nghe ra tiếng xôn xang của vòng bảy chiếc trên cườm tay ngà Hà Nội hay tiếng rao quà nơi cuối phố Sinh Từ. Hoặc nao nao mà nhận ra tiếng con chim vành khuyên vẫn hót bên cửa sổ ngôi nhà cũ. Chỉ cần nhắm mắt tưởng tượng là nhà thơ có thể nếm trải đủ mùi vị chua ngọt của quả nhót hay quả sấu năm nào. .. Và tất cả những cảm giác sống động này được bao bọc trong một không gian thấm đẫm mùi hoàng lan hay mùi hương cốm mới...
Với Hoàng Anh Tuấn, Hà Nội không chỉ là một địa danh, một thành phố, một thủ đô. Hay đơn thuần là nơi ông đã sinh ra và lớn lên nữa. Ông đã nhân hình hóa Hà Nội thành một con người bằng xương thịt... Nói cho đúng hơn, đó còn là tên gọi khác của người thiếu nữ xa xưa đã phả vào tâm hồn ông khói sương lãng mạn của mối tình đầu. Một cách vô thức, ông đồng nhất hóa tình yêu ông với người con gái năm xưa, với tình yêu Hà Nội. Hà Nội chính là Em. Tình yêu Em chính là tình yêu Hà Nội. Không thể tách rời hay phân biệt. Cái cách ông gọi thành phố tuổi trẻ của mình mới trân trọng và âu yếm làm sao, qua tựa một bài thơ: Yêu Em, Hà Nội.
Những bài thơ của Hoàng Anh Tuấn là cuộc hành trình trở về với quê hương, tuổi thơ, và mối tình đầu thơ dại. Bằng sự hoài vọng của một tâm thức trong sáng, thiết tha và đôn hậu. Dù ở chân trời góc bể nào, ông vẫn mang theo bên mình những hình ảnh, âm thanh, mùi vị mà đời sống và tình yêu đã dâng tặng cho ông thuở trước. Và trong chuyến đi rời xa Hà Nội một quãng thời gian lâu dài đến vậy, dù đã băng qua những kinh thành rực rỡ ánh đèn hay những thủ đô náo nhiệt ngựa xe, ở mọi nơi chốn dung dưỡng ông dọc đời sống... ông vẫn không lãng quên góc cổ thành ngàn năm văn vật của riêng mình. Những đỉnh nhà chọc trời cao vút kia không che khuất nổi một góc trời quê cũ. Năm tháng và sự cách xa quyện vào nhau thành một thứ phù sa kỳ lạ, bồi đắp thêm mãi vào tâm hồn ông lớp dưỡng chất tình yêu màu mỡ. Những ấn tượng thời mới lớn đã khắc ghi vĩnh viễn vào tâm hồn ông hình ảnh một đất thánh huyền hoặc, tạo thành bối cảnh chính cho những cảm hứng thi ca của ông. Suốt đời.
Mãi mãi Hoàng Anh Tuấn đứng trên ngọn tháp thanh xuân cao ngất, với những giấc mơ đẹp đẽ đó mà ngắm nhìn thế giới. Xuyên thấu qua lớp khói sương phôi pha của thời gian, ông nhìn thấy thật rõ bầu trời Hà Nội năm nào, nhìn thấy trọn vẹn mối tình thơ ngây và nhìn thấy chính dáng điệu của mình, hệt như mấy mươi năm xưa, không hề thay đổi.
Chưa bao giờ nhà thơ đánh mất Hà Nội, tình yêu và tuổi trẻ! Tất cả vẫn nguyên vẹn trong ông. Tất cả như bài ca đan dệt vào thời gian, dào dạt mãi, không bao giờ tắt nghỉ.
Hoàng Anh Tuấn khác với nhà thơ yểu tử Maldelstam, vì sức mạnh của mối tình Hà Nội đã thu ngắn khoảng cách không gian và thời gian, như thể đối với ông, cuộc chia tay chỉ mới xảy ra chiều hôm trước.
Nếu ông có dịp, một lần nữa, trở lại, lóng ngóng đứng chờ, bên lề đường cỏ xanh năm cũ, trong một sớm mai nào đó ... thì xin ông hãy yên lòng. Vì tôi tin chắc rằng nàng công chúa của ông lại sẽ đi ngang qua. Giống hệt ngày cũ. Như lần ông mười bảy tuổi chia tay Hà Nội. Như thể hơn năm mươi năm chưa hề trôi qua, kể từ buổi tinh sương mộng mị đó. Và ông tin đi, lần này nàng sẽ dừng lại, vẫn nhìn ông lần đầu tiên và đưa bàn tay ngà cho ông cầm lấy, hệt như điều ông mơ ước:
Hà Nội yêu, xin cầm tay lần nữa....
|
|
