ĐỀ ÁN NHÀ TÙ GIẢI THOÁT

Đề án Nhà Tù Giải thoát (Liberation Prison Project) là một tổ chức hoạt động phục vụ xã hội thuộc Phật Giáo Tây Tạng được liên kết với Hội Bảo vệ Truyền thống Phật Giáo Đại thừa (FPMT). Tích cực hoạt động tại Hoa Kỳ, Úc châu, Tây Ban Nha và Mễ Tây Cơ, Đề án Nhà Tù Giải thoát đưa ra những hướng dẫn và giáo lý tâm linh, cung cấp sách báo, tài liệu cho các tù nhân quan tâm tới việc tìm hiểu, nghiên cứu và thực hành Phật Giáo.

Chương trình được bắt đầu vào năm 1996 khi Arturo Esquer, một tù nhân trẻ tuổi người Mỹ gốc Mễ can tội trộm cướp đang chịu ba án tù chung thân tại Nhà Tù Pelikan, một trong những nhà tù được canh phòng cẩn mật tối đa của tiểu bang California, tình cờ đọc quyển Introduction to Tantra (Nhập môn vào Mật thừa - Nhà Xuất bản Wisdom), một quyển sách của Lạt ma Yeshe, vị sáng lập tổ chức FPMT.

Arturo Esquer viết những dòng dưới đây trong tự truyện có tựa đề “Tìm kiếm một Phương pháp để Không Bỏ Quên Một Ai: Sự Chuyển hóa của một Tên cướp Mễ Tây Cơ”. Tự truyện này được in lại với sự cho phép của Tạp chí Mandala, Tháng Mười Một 1997.

“Tôi sinh ngày 4 Tháng Hai năm 1976 tại Montebello, California, Los Angeles. Tôi là con thứ sáu của một bà mẹ bảy đứa con: năm trai và hai gái. Chúng tôi là người Mễ Tây Cơ.
“Mẹ tôi, chị Lorraine, và năm anh em tôi sống trong một căn hộ nhỏ có hai phòng ngủ cùng với một trong những bạn trai của mẹ tôi. Tôi không bao giờ gặp cha tôi. Một người anh của tôi nói rằng ông đang bị tù; đó là tất cả những gì tôi biết…
“Đối với mọi người, sự tôn trọng là vấn đề chính yếu. Nếu bạn không được tôn trọng, bạn không phải là con người: điều đó thật rõ ràng đối với tôi. Nhờ những trận ẩu đả mà tôi tham dự, mọi người trong khu tôi ở đã tỏ ra hết sức kính trọng tôi, vì thế mọi người không bao giờ nhìn tôi bằng đôi mắt khó chịu hay nói với tôi một cách thiếu tôn trọng.. Rõ ràng là người được tôn trọng nhất là những anh chàng trong băng đảng…”

[Năm 11 tuổi, Arturo gia nhập băng du đãng ở vùng lân cận.] “Càng lúc tôi càng trở nên hung bạo, và thấy như vậy là hoàn toàn hợp lý. Đây là cách xử sự ở đời. Bằng mọi giá, bạn cần phải sống mạnh, sống không sợ hãi, phải được người khác tôn trọng. Và bạn phải tôn trọng người khác. Tôi đã làm như thế. Tôi cố gắng trở thành một trong những vai chính giết người không gớm tay trong các bộ phim như Bố Già, hay Mặt Sẹo: là nhân vật chính diện không bao giờ chấp nhận cho ai chơi bẩn với mình, chăm sóc gia đình, bạn bè và tôn trọng người khác, nhưng khi cần sẽ không ngần ngại giết bỏ bất kỳ ai, dù là gia đình, bạn bè, hay kẻ thù... “Tôi càng được người trong xóm kính nể, càng có uy quyền thì lại càng có khả năng giúp đỡ và cứu vớt người khác khi cần thiết…

[Năm 12 tuổi, Arturo được gởi tới Trại Giáo huấn Trẻ Vị thành niên (Juvenile Hall) vì một vụ trộm cướp có liên quan tới băng đảng. Tội lỗi của anh leo thang. Năm 16 tuổi anh bị xử ba án tù chung thân vì âm mưu giết người. Hiện Arturo là một tù nhân tại Nhà Tù Pelican Bay.]

“Trong tù… tôi có nhiều thời giờ để học hỏi, và suy nghĩ… Khi hiểu được nỗi thống khổ của người dân nước tôi ở Mễ Tây Cơ hay ngay tại nước Mỹ này, tôi bắt đầu phát sinh ước muốn mãnh liệt phải làm một điều gì đó. Và khi tôi nghĩ đến những người có tiền của, hay có chút quyến thế, hay những giống dân khác đã xem người Mễ như bụi bẩn hay thú hoang, thì lòng thù hận mãnh liệt bắt đầu chồng chất trong tôi. Tôi nghĩ: ‘Làm thế nào một đất nước như Hoa Kỳ, nơi nói nhiều về sự tự do cho tất cả mọi người, lại đặt ra một thứ luật lệ như đạo luật vừa được thông qua ở California, từ chối trợ giúp y khoa và giáo dục cho phụ nữ và trẻ em Mễ Tây Cơ? Thậm chí đất nước này cũng không phải là của họ! Phải có một đạo luật buộc người da trắng trở về Châu Âu!’…

“Một hôm một người bạn cho tôi mượn một quyển sách do một vị Thầy Samurai Nhật Bản viết về Zen (thiền), và quyển sách đó đã thực sự đi vào trái tim tôi. Anh bạn đó nói một điều đã tác động mạnh mẽ tới tôi: ‘Người ta khát khao điều chân thật trên thế gian này bởi chỉ khi nào tìm ra chân lý, ta mới chấm dứt được nỗi thao thức của mình.’… Anh cũng nói rằng mọi sinh loài vốn có Phật tánh thuần tịnh và là một với toàn thể vũ trụ. Tôi nhận thấy điều đó vô cùng lý thú…

“Trước hết tôi nghĩ tới việc sử dụng Zen như một kỷ luật để tinh lọc tánh khí của tôi và để giúp tôi trở nên kiên định trong nỗ lực giúp đỡ người Mễ nghiền nát kẻ áp bức. Nhưng tư tưởng của tôi lại đang bắt đầu trở nên mâu thuẫn, và lần đầu tiên tôi tự hỏi không biết lối sống của mình, những hoạt động băng đảng, có thực sự giúp đỡ người Mễ hay không. Điều này không dễ dàng bởi tôi luôn luôn sùng bái 110 phần trăm lối sống của tôi, cho dù phải trả giá bằng cả cuộc đời mình…

“Trong thư viện, tôi tình cờ gặp một quyển sách của Lạt ma Yeshe. Quyển sách ấy đâm thủng trái tim tôi và đồng thời tát vào mặt tôi. Tôi buộc phải nhận ra rằng lối sống băng đảng chỉ mang thêm rắc rối đến cho người dân nước tôi mà thôi. Tôi phải làm một sự chọn lựa, điều đó thật rõ ràng: hoặc đi theo con đường của Đức Phật hoặc tiếp tục dính chặt vào lối sống cũ kỹ của tôi…

“Tôi đã làm một tràng hạt đầu tiên của tôi – sử dụng những miếng bánh bằng bột ngũ cốc hình tròn hiệu Cheerios!.. Tôi lấp đầy ngày lẫn đêm bằng việc thực hành và tu học. Tôi thích dậy sớm trước bình minh khi nhà tù còn yên tĩnh, là điều hiếm có ở đây…Dù tôi có ra khỏi tù hay không cũng chẳng thành vấn đề. Vấn đề nằm ở chỗ dù tôi ở đâu, tôi cũng làm lợi lạc cho người khác.”

Arturo đã được hỗ trợ rất nhiều trong việc thực hành bởi Ni sư Robina Courtin của FPMT (Hội Bảo tồn Truyền thống Đại thừa), và bởi Đề án Nhà Tù Giải thoát (Liberation Prison Project) mà Ni sư làm Giám đốc. Đề án này giúp đỡ những tù nhân tại Hoa Kỳ và Úc châu, gởi cho họ sách báo tài liệu Phật giáo, hướng dẫn thực hành tu học, và thăm viếng họ.

Xúc động bởi lời giảng dạy trong Introduction to Tantra (Nhập môn vào Mật thừa) của Lạt ma Yeshe về lòng bi mẫn, Arturo đã viết cho FPMT, khi ấy đặt trụ sở tại Trụ xứ của Đức Phật Dược Sư (Land of Medicine Buddha) tại Soquel, California: “Tôi viết với hy vọng có thể thường xuyên nhận được tạp chí của Hội. Nếu có thể, cá nhân tôi muốn dấn thân vào lối sống của Phật tử.”

Ni sư Robina, biên tập viên của Mandala, tạp chí của FPMT, đã gởi cho Arturo vài quyển sách, vài số báo Mandala. Bà và Arturo bắt đầu trao đổi thư từ thật đều đặn. Vài tháng sau Francisco Vasques, bạn cùng phòng với Arturo trong Phòng Biệt giam (1) tại Nhà Tù Pelikan Bay cũng bắt đầu viết thư cho Ni sư Robina.

Những lá thư tiếp tục được gởi tới khi các tù nhân khác bắt đầu viết thư, xin lời chỉ dạy và khuyên bảo. Cuối năm 1997 Ni sư Robina viết và gởi sách cho bốn mươi tù nhân – tất cả những người này đã nghe nói về bà qua sự truyền khẩu – cũng như khi bà viếng thăm các nhà tù và ban lễ quy y.

Do nhu cầu của các tù nhân, quan hệ thư từ lúc ban đầu giữa hai người đã phát triển thành nhiều tổ chức phi lợi nhuận tại Hoa Kỳ và Úc châu và hai trung tâm thiện nguyện tại Tây Ban Nha và Mễ Tây Cơ.

“Như thể chúng tôi không có sự chọn lựa nào khác ngoài việc để cho sự việc tiến triển,” Ni sư Robina nói. “Đây là những người có nhu cầu rất lớn, nếu không muốn nói là tuyệt vọng, rõ ràng là họ đang ở trong hoàn cảnh ít có khả năng làm chủ được đời mình. Phần lớn đều tay trắng, và chẳng có ai để quay về. Làm sao chúng tôi lại có thể không cứu giúp họ?”

Những Chương Trình Của Chúng Tôi

Mục đích của Đề án Nhà Tù Giải thoát là mang lại lời hướng dẫn, sách báo tài liệu Phật giáo có giá trị cho người trong tù.

Ni sư Robina nói: “Mục đích của chúng tôi không phải là biến mọi người trở thành Phật tử mà nhằm trợ giúp họ phát triển được quyền năng con người của họ. Như Lạt ma Yeshe đã nói, con người thật sự có quyền năng. Chúng ta có đủ quyền năng để chuyển hóa lối sống của ta, thay đổi thái độ của ta, thay đổi tập quán của ta.”

Mỗi ngày, Để án Nhà Tù Giải Thoát đều đáp ứng nhu cầu của hàng trăm tù nhân khắp thế giới qua thư từ, sách tặng, tài liệu, ấn phẩm, khóa hàm thụ, chương trình thuyết giảng trong tù, hỗ trợ các tuyên úy, lập thư viện, các đề án Phật Giáo khác cho người trong tù, cũng như sự hướng dẫn và hỗ trợ dựa trên luật pháp cho việc cam kết để được tạm tha và sau khi mãn hạn tù. Mỗi ngày đề án nhà tù đáp ứng cho nhu cầu của hàng trăm tù nhân khắp thế giới.

Bất cứ lúc nào Đề án cũng có hai trăm nhân viên, thầy giáo và những tình nguyện viên khắp thế giới đang chăm sóc nhu cầu tâm linh của hàng trăm tù nhân – chủ yếu là ở Hoa kỳ, Úc châu, Tây Ban Nha, Mễ Tây Cơ – và cả ở Tô Cách Lan, Thái Lan, Namibia và Nam Phi nữa.

Năm vừa qua tại Hoa Kỳ và Úc châu – nơi đề án đã hoạt động tích cực từ năm 1996 và 2000 – hai mươi ngàn quyển sách đã được tặng cho các tù nhân trong 900 nhà tù tại Hoa Kỳ và bốn mươi lăm tổ chức từ thiện tại Úc; đề án cũng đã hỗ trợ cho công việc của chín mươi tuyên úy nhà tù trong cả hai quốc gia, mười sáu đề án Phật giáo khác về nhà tù khắp Hoa Kỳ và bốn tăng và ni không thuộc Đề án Nhà Tù Giải thoát ở Úc châu.

Tại Tây Ban Nha, nơi đề án đã bắt đầu năm 2006, năm tình nguyện viên hiện đang giảng dạy tại ba nhà tù bên ngoài Madrid; và tại Mễ Tây Cơ, nơi đề án cũng được bắt đầu năm 2006, bốn mươi tình nguyện viên đang giảng dạy trong tám nhà tù xuyên Mễ Tây Cơ – tại Aguascalientes, Guadalajara, Morelia, Mexico City và Cozumel.

Để có thêm thông tin, xin liên lạc với: PO Box 33, Taos, NM 87571. Điện thoại (505) 758 7894. Email: liberationpp@compuserve.com

Thanh Liên biên dịch, Hồng Như hiệu đính, theo các bài:
- “Liberation Prison Project”
http://www.liberationprisonproject.org/home/index.php
- “Prison Page” by Arturo Esquer
http://www.bpf.org/html/turning_wheel/archive/2001/spring_2001/esquer/esquer.php

Chú thích:
(1) Phòng Biệt giam [The Security Housing Unit (SHU)]: một nhà tù-trong-nhà tù. Đây là nơi các Trung tâm Kiểm soát và Dự phòng Bệnh tật (CDC) gọi là “nơi tồi tệ nhất trong những nơi tệ hại nhất.” Các tù nhân của Phòng Biệt giam bị giam giữ trong những gian phòng không có cửa sổ 23 tiếng rưỡi mỗi ngày trong nhiều năm liền. Những người bị giam giữ trong những điều kiện này đã phát triển trạng thái tâm lý được gọi là “Hội chứng SHU” – sự suy giảm năng lực tinh thần do bị cô lập quá mức.